تعمیر کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4

کاتالیزور یکی از قطعات مهم در سیستم اگزوز تویوتا لندکروزر 4 است که وظیفه کاهش آلایندگی گازهای خروجی را برعهده دارد.
با گذشت زمان و تحت تاثیر شرایط مختلف مانند کیفیت سوخت ،نحوه رانندگی و عملکرد موتور این قطعه ممکن است دچار گرفتگی یا آسیب شود.
در چنین شرایطی تعمیر آن به منظور حفظ عملکرد صحیح موتور و عبور از معاینه فنی ضروری می‌شود.
فرایند تعمیر بسته به نوع خرابی متفاوت است و می‌تواند شامل شستشو بازسازی یا در موارد شدید تعویض کامل باشد.

مقالات مرتبط
تعمیر کاتالیزور تویوتا کمری SE
تعمیر کاتالیزور تویوتا لوین توربو
فروش و تعمیر کاتالیزور تویوتا
تعمیر کاتالیزور تویوتا کمری XLE هیبرید

5علت رایج خرابی کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4

خرابی کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4 معمولاً نتیجه تجمع چند عامل مختلف است که بیشتر آن‌ها به مرور زمان و در اثر کارکرد موتور و شرایط رانندگی ایجاد می‌شوند.

در اینجا به پنج علت رایج که باعث آسیب یا از کار افتادن کاتالیزور می‌شوند اشاره می‌شود.

اولین علت استفاده از سوخت بی‌کیفیت است.
سوخت‌هایی که دارای گوگرد یا سرب هستند ترکیب‌های مضری وارد سیستم اگزوز می‌کنند که با مواد داخلی کاتالیزور واکنش نشان می‌دهند.
این واکنش‌ها باعث رسوب یا خوردگی در ساختار داخلی می‌شود و عملکرد آن را به‌مرور زمان کاهش می‌دهد.

دومین مورد احتراق ناقص در موتور است.
اگر سیستم جرقه‌زنی یا انژکتورها درست کار نکنند بنزین نسوخته وارد اگزوز می‌شود.
این بنزین نسوخته هنگام ورود به کاتالیزور دما را به‌شدت افزایش می‌دهد و ممکن است باعث ذوب یا شکستن مواد داخل آن شود.
این آسیب معمولاً غیرقابل تعمیر است و نیاز به تعویض کامل قطعه دارد.

سومین علت روغن‌سوزی در موتور است.
وقتی موتور روغن می‌سوزاند بخشی از این روغن نسوخته از طریق سوپاپ‌ها وارد منیفولد اگزوز و سپس وارد کاتالیزور می‌شود.
روغن در دمای بالا می‌سوزد و لایه‌ای از رسوب ضخیم روی سطح داخلی کاتالیزور ایجاد می‌کند.
این لایه مانع عبور گازها می‌شود و باعث گرفتگی کامل کاتالیزور می‌گردد.

چهارمین عامل نشت مایع خنک‌کننده به داخل سیلندر است.
این مشکل معمولاً ناشی از خرابی واشر سرسیلندر یا ترک برداشتن سرسیلندر است.
مایع خنک‌کننده پس از ورود به محفظه احتراق تبخیر می‌شود و بخار آن از طریق اگزوز وارد کاتالیزور می‌شود.
ترکیب این بخار با مواد داخل کاتالیزور باعث واکنش‌هایی می‌شود که ساختار آن را ضعیف می‌کند و در نهایت باعث خرابی کامل می‌شود.

پنجمین علت رانندگی در مسیرهای کوتاه و دمای پایین مداوم است.
کاتالیزور برای اینکه به درستی عمل کند باید به دمای مناسب برسد.
اگر خودرو بیشتر در مسیرهای شهری و کوتاه حرکت کند این دما به حد لازم نمی‌رسد.
در نتیجه، گازهای خروجی به خوبی تصفیه نمی‌شوند و رسوبات در داخل کاتالیزور جمع می‌شوند.
به مرور زمان این تجمع باعث کاهش سطح فعال داخلی و در نهایت گرفتگی می‌شود.

در مجموع کاتالیزور قطعه‌ای است که به شرایط کارکرد موتور و سوخت بسیار حساس است و هر گونه اختلال در سیستم احتراق روغن‌کاری یا خنک‌کاری می‌تواند باعث آسیب به آن شود.
برای جلوگیری از خرابی‌های زودرس باید به علائم هشداردهنده توجه کرد و سرویس‌های دوره‌ای را جدی گرفت.
همچنین استفاده از سوخت با کیفیت و پرهیز از مکمل‌های ناشناخته می‌تواند تاثیر زیادی در افزایش عمر این قطعه داشته باشد.

زمان مناسب برای تعویض کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4

زمان مناسب برای تعویض کاتالیزور تویوتا لندکروزر4 در به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان عدد ثابتی برای آن در نظر گرفت، اما معمولاً این قطعه بین ۸۰ هزار تا ۱۵۰ هزار کیلومتر عمر مفید دارد و بعد از آن ممکن است دچار افت عملکرد شود.
البته اگر خودرو به خوبی نگهداری شود و از سوخت مناسب استفاده شود این عدد می‌تواند بیشتر هم باشد.

یکی از نشانه‌هایی که می‌تواند زمان تعویض را مشخص کند کاهش قدرت موتور است.
اگر هنگام شتاب گرفتن یا بالا رفتن از سربالایی احساس شود که خودرو زور کافی ندارد ممکن است کاتالیزور دچار گرفتگی یا انسداد شده باشد و اجازه ندهد گازهای خروجی به راحتی خارج شوند.
این حالت معمولاً با فشار بیش از حد به موتور همراه است.

افزایش مصرف سوخت هم می‌تواند هشدار دهنده باشد.
وقتی کاتالیزور درست کار نمی‌کند سنسورهای اکسیژن اطلاعات نادرستی به ECU می‌دهند و ترکیب سوخت و هوا از حالت بهینه خارج می‌شود.
این موضوع باعث می‌شود خودرو برای تولید همان مقدار قدرت بنزین بیشتری مصرف کند و این نشانه‌ای است که باید بررسی شود.

اگر چراغ چک موتور روشن شود و کد خطای مربوط به کاتالیزور یا سنسور اکسیژن ثبت شود یکی از دلایل آن می‌تواند کاهش کارایی کاتالیزور باشد.
در این صورت باید با دستگاه دیاگ بررسی دقیق‌تری انجام شود و اگر مشخص شود که کاتالیزور دیگر توان واکنش شیمیایی ندارد تعویض آن لازم است.

بوی غیر معمول از اگزوز به خصوص بوی گوگرد یا بویی شبیه به تخم مرغ گندیده هم یکی دیگر از نشانه‌هاست.
وقتی مواد داخل کاتالیزور نتوانند گازها را به درستی تصفیه کنند ترکیبات مضر به بیرون منتقل می‌شوند و این بو به راحتی احساس می‌شود.
در این حالت معمولاً مشکل از خود کاتالیزور است نه از سوخت یا موتور.

در معاینه فنی اگر خودرو به دلیل بالا بودن آلایندگی رد شود و دیگر بخش‌ها سالم باشند ممکن است مشکل از کاتالیزور باشد، چون این قطعه مسئول کاهش گازهای مضر است و اگر وظیفه‌اش را انجام ندهد میزان HC یا CO بالا می‌رود که باعث مردودی در آزمون می‌شود.

اگر کاتالیزور به دلیل حرارت زیاد ترک برداشته یا دچار ذوب‌شدگی شده باشد تعویض آن تنها راه ممکن است.
این اتفاق معمولاً پس از سوختن بنزین یا روغن نسوخته در داخل آن رخ می‌دهد که باعث بالا رفتن دمای داخلی و تغییر شکل ساختار سرامیکی می‌شود.

در پایان می‌توان گفت که زمان تعویض کاتالیزور را نمی‌توان فقط بر اساس کیلومتر تعیین کرد.
بلکه باید به عملکرد موتور، وضعیت مصرف سوخت، بوی خروجی و نتایج معاینه فنی نیز توجه کرد تا در زمان مناسب اقدام به تعویض شود و از آسیب به سایر قطعات جلوگیری گردد.

هزینه تعمیر کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4

هزینه تعمیر کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4 به چند عامل مختلف بستگی دارد .

نوع خرابی، میزان آسیب و اینکه از چه روش و قطعه‌ای استفاده شود در تعیین مبلغ نهایی نقش دارد.
اگر مشکل فقط گرفتگی سطحی باشد و ساختار داخلی آسیب ندیده باشد برخی تعمیرکاران از روش شستشو با مواد مخصوص یا دستگاه‌های تمیزکننده استفاده می‌کنند.
این روش نسبتاً ساده است و معمولاً بین پانصد هزار تا دو میلیون تومان هزینه دارد.
البته این روش زمانی موثر است که گرفتگی ناشی از رسوبات دوده یا آلودگی سطحی باشد و نه شکستگی یا ذوب شدن.

در بعضی موارد تعمیرکار پیشنهاد بازسازی داخلی را مطرح می‌کند، یعنی تخلیه کامل مواد داخل کاتالیزور و جایگزینی آن با موادی که عملکرد مشابه دارند.
این روش در بازار آزاد با هزینه‌ای بین ده تا پانزده میلیون تومان انجام می‌شود.
البته بازدهی آن به اندازه کاتالیزور فابریک نیست، اما برای خودروهایی که سن بالاتری دارند یا قرار نیست در معاینه فنی سخت‌گیرانه بررسی شوند گزینه مقرون‌به‌صرفه‌ای است.

در شرایطی که کاتالیزور ترک برداشته یا بدنه آن دچار سوراخ و شکستگی شده باشد ،دیگر امکان تعمیر وجود ندارد و باید تعویض شود.
قیمت کاتالیزور اصلی برای تویوتا لندکروزر4 ممکن است بین سی تا پنجاه میلیون تومان باشد.
بسته به اینکه قطعه ژاپنی باشد یا تایلندی یا نمونه‌های تولید کشورهای دیگر.

برخی از کاتالیزورهای طرح مشابه یا چینی نیز در بازار وجود دارند که قیمت آن‌ها حدود پانزده تا بیست میلیون تومان است، اما این قطعات معمولاً عمر کمتری دارند و در بعضی مواقع باعث بروز خطای مکرر در سنسور اکسیژن می‌شوند و ممکن است چراغ چک موتور را خاموش نکنند.

هزینه نصب هم جداگانه حساب می‌شود.
اگر نصب در تعمیرگاه معمولی انجام شود اجرت معمولاً بین پانصد هزار تا یک و نیم میلیون تومان خواهد بود، اما در بعضی موارد که نیاز به باز کردن بخش‌هایی از اگزوز یا دسترسی دشوار باشد این عدد بیشتر می‌شود.

برخی از راننده‌ها برای فرار از هزینه بالا تصمیم می‌گیرند کاتالیزور را حذف کرده و به جای آن لوله مستقیم جوش دهند.
این کار اگرچه هزینه بسیار کمی دارد، اما باعث افزایش آلایندگی، روشن شدن چراغ چک و در نهایت رد شدن در معاینه فنی می‌شود.
همچنین ممکن است به مرور به سایر قطعات سیستم سوخت و احتراق آسیب وارد کند.

در کل هزینه تعمیر کاتالیزور به شدت تحت تاثیر تصمیم مالک، نوع قطعه انتخابی و میزان خرابی است.
بهتر است قبل از هر اقدامی با چند تعمیرکار مشورت شود و از نظر فنی بررسی دقیق‌تری روی خودرو انجام گیرد تا بهترین گزینه از نظر اقتصادی و فنی انتخاب شود.

آیا سوخت بی‌کیفیت کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4 را خراب می‌کند؟

سوخت بی‌کیفیت یکی از دلایل اصلی خرابی کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4 به شمار می‌رود.
این قطعه برای عملکرد درست نیاز دارد که گازهای خروجی موتور ترکیب مشخصی داشته باشند تا واکنش‌های شیمیایی داخلش به‌درستی انجام شود.
وقتی سوخت ناخالص باشد یا ترکیبات غیرمجاز داشته باشد این تعادل از بین می‌رود و به مرور زمان کاتالیزور آسیب می‌بیند.

سوخت‌هایی که گوگرد زیادی دارند یا شامل ترکیباتی مثل سرب هستند، باعث ایجاد لایه‌هایی روی سطح سرامیکی داخلی کاتالیزور می‌شوند.
این لایه‌ها مانع از تماس گازها با سطح فعال می‌شوند و فرآیند کاهش آلاینده‌ها مختل می‌شود.
در نتیجه گازهای تصفیه نشده وارد جو می‌شوند و کارایی سیستم کاهش پیدا می‌کند.

در بعضی موارد سوخت آلوده باعث احتراق ناقص می‌شود.
وقتی بنزین خوب نسوزد بخشی از آن به صورت نسوخته وارد سیستم اگزوز می‌شود و وقتی به کاتالیزور می‌رسد حرارت زیادی ایجاد می‌کند.
این حرارت غیرعادی می‌تواند باعث ترک خوردن یا ذوب شدن ساختار داخلی شود و معمولاً این نوع آسیب قابل تعمیر نیست.

همچنین استفاده مکرر از بنزین‌های غیر استاندارد می‌تواند باعث ایجاد رسوبات کربنی داخل موتور و اگزوز شود که بخشی از آن‌ها به داخل کاتالیزور منتقل می‌شوند.
این رسوبات مسیر عبور گاز را تنگ می‌کنند و باعث گرفتگی می‌شوند.
در این حالت موتور فشار بیشتری برای خروج گاز نیاز دارد و عملکرد کلی خودرو افت می‌کند.

کسانی که در مناطق دورافتاده یا شهرهای کوچک‌تر بنزین از پمپ‌هایی تهیه می‌کنند که استاندارد مشخصی ندارند بیشتر در معرض این نوع آسیب هستند.
در این مناطق گاهی از افزودنی‌هایی برای افزایش حجم یا عدد اکتان سوخت استفاده می‌شود که با ساختار داخلی کاتالیزور سازگار نیست و در بلندمدت باعث خرابی می‌شود.

یکی دیگر از مشکلات مربوط به سوخت بی‌کیفیت نوسان در ترکیب سوخت و هواست.
وقتی سوخت ناهمگون باشد، ECU نمی‌تواند نسبت درستی برای مخلوط تعیین کند و موتور به صورت مداوم در حال تنظیم مجدد خود است.
این روند باعث فشار زیاد روی کاتالیزور و اختلال در واکنش‌های داخلی می‌شود.

در نتیجه استفاده مداوم از سوخت بی‌کیفیت نه‌تنها باعث آسیب به موتور و انژکتورها می‌شود بلکه به کاتالیزور نیز فشار وارد می‌کند و هزینه زیادی برای تعمیر یا تعویض به‌جا می‌گذارد.
اگر کسی قصد دارد عمر کاتالیزور را بیشتر کند باید از بنزین مناسب استفاده کند و از مکمل‌های نامطمئن خودداری کند، چون اغلب این مواد حاوی ترکیباتی هستند که با پوشش داخلی کاتالیزور سازگار نیستند.

در نهایت می‌توان گفت سوخت ناسالم و غیراستاندارد به مرور یکی از عوامل مهم در کاهش عملکرد و خرابی کامل کاتالیزور است و در خودروهایی مثل لندکروزر که سیستم اگزوز پیچیده‌تری دارند این آسیب‌پذیری بیشتر خودش را نشان می‌دهد.

چگونه سنسور اکسیژن بر کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4 تأثیر می‌ گذارد؟

سنسور اکسیژن نقش مهمی در عملکرد کاتالیزور تویوتا لندکروزر 4 دارد .
این قطعه وظیفه دارد مقدار اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز را اندازه‌گیری کند .
اطلاعاتی که سنسور به ECU می‌دهد مشخص می‌کند که مخلوط سوخت و هوا رقیق است یا غلیظ .
اگر این اطلاعات دقیق نباشد سیستم سوخت‌رسانی به درستی کار نمی‌کند و همین موضوع تأثیر مستقیمی بر کاتالیزور می‌گذارد.

در حالت عادی وقتی سنسور اکسیژن درست کار می‌کند ECU نسبت سوخت و هوا را طوری تنظیم می‌کند که احتراق به‌خوبی انجام شود.
در این حالت گازهایی که وارد کاتالیزور می‌شوند ترکیب متعادلی دارند و کاتالیزور می‌تواند آن‌ها را به ترکیبات کم‌ضرر تبدیل کند، اما اگر سنسور اطلاعات غلط بدهد تنظیم مخلوط به‌هم می‌خورد.

مثلاً اگر سنسور اشتباه نشان دهد که اکسیژن زیاد است ECU فکر می‌کند سوخت کم است و دستور می‌دهد سوخت بیشتری وارد شود.
این موضوع باعث می‌شود مخلوط غنی شود و مقداری از سوخت نسوخته وارد اگزوز شود.
این سوخت نسوخته وقتی به کاتالیزور می‌رسد در دمای بالا می‌سوزد و حرارت زیادی تولید می‌کند که به ساختار داخلی کاتالیزور آسیب می‌زند.

در حالت عکس اگر سنسور بگوید اکسیژن کم است ECU فکر می‌کند سوخت زیاد است و سوخت را کاهش می‌دهد.
در نتیجه، مخلوط رقیق می‌شود و احتراق ناقص اتفاق می‌افتد.
این حالت هم باعث ورود گازهایی می‌شود که ترکیب مناسبی ندارند و واکنش‌های داخل کاتالیزور را مختل می‌کنند.

علاوه بر این‌ها در بسیاری از خودروهای مدرن دو سنسور اکسیژن وجود دارد، یکی قبل از کاتالیزور و یکی بعد از آن.
سنسور دوم برای بررسی عملکرد خود کاتالیزور طراحی شده است.
اگر اختلاف داده‌ها بین دو سنسور کم باشد سیستم متوجه می‌شود که کاتالیزور کارایی ندارد و این موضوع باعث روشن شدن چراغ چک می‌شود.

خرابی سنسور اکسیژن معمولاً به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد، یعنی ممکن است در ابتدا تنها کمی اختلال در مصرف سوخت یا شتاب‌گیری ایجاد کند، اما به مرور باعث آسیب بیشتر به کاتالیزور می‌شود، چون اطلاعات اشتباه سیستم را از حالت تنظیم شده خارج می‌کند.

در مواردی هم دیده شده که سنسور به صورت کامل از کار می‌افتد و هیچ داده‌ای ارسال نمی‌کند.
در این حالت ECU به حالت اضطراری می‌رود و مخلوط سوخت و هوا را به صورت پیش‌فرض تنظیم می‌کند که این تنظیم هم در بیشتر موارد مناسب نیست و باعث فشار مضاعف بر کاتالیزور می‌شود.

در مجموع می‌توان گفت سلامت سنسور اکسیژن برای عملکرد درست کاتالیزور ضروری است، چون اگر اطلاعات غلط به ECU برسد تنظیمات اشتباه باعث سوختن یا گرفتگی سریع‌تر کاتالیزور خواهد شد و در بلندمدت هزینه بیشتری برای مالک خودرو به‌همراه خواهد داشت.