انتشار ترکیبات هیدروکربنی در صنعت خودروسازی به یک بحران تبدیل شده است. افزایش آگاهی از تاثیرات گرمایش جهانی بر تغییرات آب و هوایی، باعث افزایش تقاضا برای خودروهای هیبریدی و الکتریکی شده است. با این حال، قبل از بررسی جایگزینهای تجاری برای موتورهای بنزینی و دیزلی، مبدلهای کاتالیزوری همچنان نقش اساسی در کاهش انتشار گازهای گلخانهای ایفا میکنند. در این مقاله، به بررسی اهمیت و عملکرد مبدلهای کاتالیزوری یا کاتالیست خودرو و نحوه کاهش گازهای آلاینده اگزوز پرداخته میشود.
مبدل کاتالیزوری یا کاتالیست، جزء اجزای سیستم اگزوز خودرو است که آلایندههای مضر را از طریق واکنشهای شیمیایی به مواد با آلایندگی کمتر تبدیل میکند. موادی نظیر مونوکسید کربن و اکسیدهای نیتروژن از طریق این واکنشها به دیاکسید کربن، نیتروژن، و بخار آب تبدیل میشوند. مبدلهای کاتالیزوری از اواخر دهه ۷۰ میلادی در بسیاری از خودروها به کار گرفته شدند و از آن زمان به صورت گسترده در سطح جهان استفاده میشوند.
فرآیند کاری کاتالیست خودرو ممکن است به نظر برخی پیچیده به نظر رسد، اما در واقع روش کاری نسبتاً ساده دارد. کاتالیزورها جزء مواد شیمیایی هستند که با شرکت در واکنشهای شیمیایی، سرعت این واکنشها را افزایش میدهند. آنها تنها سرعت واکنش را افزایش میدهند و در کل فرآیند تغییری ایجاد نمیکنند. حضور کاتالیست خودرو باعث افزایش سرعت این فرآیند میشود، همچنین این فرآیند به طور خودکار در دمای بالای گازهای خروجی اگزوز انجام میشود.
سرعت افزایش یافته واکنش باعث میشود کل فرآیند در مسیر اگزوز به مقدار بیشتری انجام شود و انتشار گازهای آلاینده به حداقل ممکن کاهش یابد. با توجه به اینکه این فرآیند در دمای بالا صورت میگیرد، کاتالیست خودرو عمدتاً در نزدیکی موتور قرار داده میشود. همچنین، این بهترین عملکرد را پس از ۱۵ دقیقه از روشن شدن خودرو ارائه میدهد. بنابراین، در دقایق اولیه رانندگی، احتمال انتشار گازهای آلاینده به بیرون بیشتر است.
مبدلهای کاتالیزوری از قرن نوزدهم در اتومبیلهای اولیه فرانسوی وجود داشتند. با این حال، استفاده عموم از کاتالیست خودرو به دهه ۷۰ میلادی بازمیگردد. اکنون بیشتر خودروهای بنزینی و دیزلی دارای مبدل کاتالیزوری هستند و انواع مختلفی از آنها تولید شده است. همچنین بسیاری از خودروها سیستمهای تکمیلی دارند که با کاتالیست خودرو همکاری میکنند تا به پاکسازی بیشتر گازهای خروجی اگزوز کمک کنند. به عنوان مثال، گردش مجدد گازهای خروجی، فیلترهای ذرات دیزل و فناوری کاهش کاتالیزوری انتخابی بر اساس AdBlue.
مبدل کاتالیزوری به لوله اگزوز زیر خودرو متصل میشود. این مبدل به صورت یک محفظه فلزی طراحی شده است که داخل آن چندین صفحه توری سرامیکی وجود دارد. این صفحه سرامیکی با پوشش پلاتین (Pt)، پالادیوم (Pd) و رودیوم (Rh) مقاوم در برابر اکسیداسیون، خوردگی و اسید است. بدین ترتیب، مواد پوشش داده شده بر اساس پلاتین و پالادیوم به عنوان کاتالیزور اکسیداسیون و پلاتین و رودیوم به عنوان کاتالیزور احیا عمل میکنند. این مواد بدون تحت تأثیر قرار گرفتن خود، واکنشهای شیمیایی را آغاز میکنند.
برای آشنایی با ساختار اگزوز در خودرو و علائم خرابی آن، به لینک بررسی اگزوز و علائم خرابی آن مراجعه نمائید.
حقیقت این است که در وسایل نقلیه مدرن، یک کاتالیست خودرو باید عمر ماشین یا کامیون را داشته باشد. بدین ترتیب انتظار می رود که حداقل عمر متوسط یک خودرو یعنی 160 هزار کیلومتر را داشته باشد.
گاهی اوقات صاحب خودرو ممکن است بوی بد ناشی از موتور یا سیستم اگزوز را استشمام کند. این امر ممکن است به خاطر خرابی کاتالیست خودرو باشد. از جمله علائم احتمالی خرابی مبدل کاتالیزوری می توان به موارد زیر اشاره کرد.
انتشار گازهای مضر از خودرو ها و آگاهی نسبت به گرمایش جهانی و تأثیر آن بر تغییرات آب و هوایی، منجر به محبوبیت خودروهای هیبریدی و الکتریکی شده است. با این حال، قبل از جایگزینی انواع این خودرو های تجاری مبدلهای کاتالیزوری همچنان نقش اساسی در کاهش انتشار این گازها ایفا میکنند. با توجه به اهمیت موضوع در این محتوا به بررسی این مبدل ها و نحوه کارکرد آن ها پرداخته ایم. کاتالیست، بخشی از سیستم اگزوز خودرو است و به فرم یک محفظه فلزی است که داخل آن چندین صفحه توری از جنس سرامیک قرار دارد. این صفحه سرامیکی با پلاتین (Pt)، پالادیوم (Pd) و رودیوم (Rh) پوشیده شده است که آلاینده های مضر را از طریق واکنش شیمیایی و به عنوان کاتالیزور به موادی با آلایندگی کمتر تبدیل می کنند.
همواره میتوانید جهت اطلاعات بیشتر از نحوه تعمیر و تعویض و شستشوی کاتالیزور
انواع خودرو از ما مشاوره رایگان بگیرید.
تعمیر کاتالیزور ام وی ام 550 ام وی ام ۵۵۰، یکی از خودروهای برجسته و…
تعمیر کاتالیزور مزدا 323 مزدا ۳۲۳ یک خودروی کوچک تولید شده توسط شرکت مزدا است.…
تعمیر کاتالیزور سوزوکی ویتارا سوزوکی ویتارا یک خودروی کراساوور چهار چرخ محرک (4WD) است که…
تعمیر کاتالیزور پژو ۲۰۶ پژو ۲۰۶، یکی از خودروهای محبوب و پرفروش در ایران در…
تعمیر کاتالیزور ام وی ام ۱۱۰ چری کیو کیو ۳ با نام تجاری ام وی…
تعمیر کاتالیزور پراید تعمیر کاتالیزور پراید یکی از خدمات اصلی برای افرادی است که خودروی…